Chứng khoán là gì? Tìm hiểu toàn diện về thị trường chứng khoán

Chứng khoán là một trong những kênh đầu tư phổ biến nhất hiện nay, thu hút sự chú ý của nhiều người nhờ tiềm năng lợi nhuận cao và cơ hội tiếp cận nhiều doanh nghiệp lớn. Tuy nhiên, để đầu tư hiệu quả, điều quan trọng là bạn phải hiểu rõ chứng khoán là gì, các loại chứng khoán cũng như ưu nhược điểm của hình thức đầu tư này. Bài viết này sẽ cung cấp góc nhìn toàn diện về chủ đề này.

1. Chứng khoán là gì?

Chứng khoán là các loại giấy tờ có giá trị hoặc tài sản tài chính được phát hành bởi một tổ chức (thường là doanh nghiệp hoặc chính phủ) nhằm huy động vốn từ các nhà đầu tư. Khi mua chứng khoán, bạn sẽ sở hữu một phần quyền lợi hoặc nợ của tổ chức đó, tùy thuộc vào loại chứng khoán mà bạn đầu tư.

Chứng khoán không chỉ là một công cụ tài chính, mà còn là cầu nối giữa các tổ chức cần vốn và các nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận từ nguồn vốn của mình.

Chứng khoán là gì?

2. Phân loại chứng khoán

Để hiểu sâu hơn về chứng khoán là gì, chúng ta cần tìm hiểu các loại chứng khoán phổ biến trên thị trường. Theo Điều 4 của Luật Chứng khoán 2019, chứng khoán là tài sản bao gồm:

Cổ phiếu

Cổ phiếu là loại chứng khoán phổ biến nhất, đại diện cho quyền sở hữu một phần tài sản của tổ chức phát hành. Khi mua cổ phiếu, bạn trở thành cổ đông và có quyền tham gia vào quyết định lớn của công ty thông qua biểu quyết tại các cuộc họp cổ đông.

• Ưu điểm của cổ phiếu: Tiềm năng sinh lợi cao, đặc biệt nếu công ty phát triển mạnh.
• Nhược điểm: Rủi ro cao, đặc biệt khi công ty gặp khó khăn.

Trái phiếu

Trái phiếu là loại chứng khoán mà nhà đầu tư cho tổ chức phát hành (chính phủ hoặc doanh nghiệp) vay một khoản tiền trong một khoảng thời gian nhất định và tổ chức này cam kết trả lãi suất cố định cùng với khoản vay gốc khi đến hạn.

• Ưu điểm của trái phiếu: An toàn hơn cổ phiếu, thu nhập ổn định.
• Nhược điểm: Lợi nhuận thường thấp hơn cổ phiếu.

Chứng chỉ quỹ

Chứng chỉ quỹ là một loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu vốn trong quỹ đại chúng của nhà đầu tư. Quỹ này được quản lý bởi các chuyên gia nhằm đảm bảo hiệu quả tối đa.

• Ưu điểm: Phù hợp với những người không có nhiều thời gian nghiên cứu thị trường.
• Nhược điểm: Phụ thuộc vào sự quản lý của quỹ đầu tư.

Chứng khoán phái sinh

Chứng khoán phái sinh là gì? Là các hợp đồng tài chính dựa trên giá trị của một tài sản cơ sở, như cổ phiếu hoặc hàng hóa. Đây là kênh đầu tư tiềm năng nhưng rất phức tạp và rủi ro.

Xem thêm: Bitcoin là gì? Nên hay không nên đầu tư Bitcoin?

4. Lợi ích và rủi ro khi đầu tư chứng khoán là gì?

Có nên đầu tư chứng khoán không?

Lợi ích khi đầu tư chứng khoán là gì?

• Chống lạm phát hiệu quả: Cổ phiếu thường mang lại lợi nhuận trung bình khoảng 10%/năm, cao hơn tỷ lệ lạm phát thông thường. Tuy nhiên, để tận dụng lợi ích này, nhà đầu tư cần kiên nhẫn với chiến lược dài hạn.
• Dễ dàng tham gia: Việc mua bán cổ phiếu, chứng chỉ quỹ hoặc các sản phẩm chứng khoán khác trở nên dễ dàng nhờ các sàn môi giới hoặc giao dịch trực tuyến. Chỉ cần vài phút là có thể thiết lập tài khoản giao dịch.
• Khả năng thanh khoản cao: Cổ phiếu là loại hình đầu tư phổ biến nhất, cho phép mua bán bất kỳ lúc nào để rút vốn hoặc tái đầu tư.

Rủi ro khi chơi chứng khoán là gì?

• Mất vốn đầu tư: Khi công ty kinh doanh thua lỗ, giá cổ phiếu giảm, khiến nhà đầu tư có nguy cơ mất một phần hoặc toàn bộ vốn.
• Chi trả sau cùng khi phá sản: Nếu doanh nghiệp phá sản, các cổ đông thông thường chỉ được thanh toán sau khi các chủ nợ và cổ đông ưu đãi đã được giải quyết.
• Áp lực tâm lý: Giá cổ phiếu biến động liên tục, dễ khiến nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm đưa ra quyết định sai lầm như mua giá cao, bán giá thấp do sợ thua lỗ.

Giá cổ phiếu biến động khiến nhà đầu tư có thể gặp rủi ro nên đưa ra quyết định không chính xác

5. Những lưu ý quan trọng khi đầu tư chứng khoán

Dù chứng khoán mang lại nhiều cơ hội sinh lời nhưng nhà đầu tư cần chuẩn bị kỹ về kiến thức, tâm lý và chiến lược để giảm thiểu rủi ro. Để thành công trên thị trường chứng khoán, bạn cần lưu ý những điểm sau:

• Nghiên cứu kỹ thị trường: Trước khi đầu tư, hãy nghiên cứu kỹ về doanh nghiệp, ngành nghề và tình hình kinh tế để đưa ra quyết định chính xác.
• Vốn: Nhà đầu tư cần chuẩn bị cho mình một số vốn nhất định. Số vốn này sẽ phụ thuộc vào tài sản đang sở hữu, độ rủi ro và kỳ vọng về lãi thu về.
• Kiến thức về chứng khoán: Lợi ích của việc đầu tư vào thị trường chứng khoán là gì chính là khả năng sinh lời cao. Nhưng bên cạnh đó, đầu tư chứng khoán luôn đi kèm với rủi ro. Do vậy, trau dồi kiến thức cơ bản về chứng khoán là điều vô cùng cần thiết.
• Có kế hoạch dài hạn: Hãy xác định mục tiêu và kế hoạch đầu tư dài hạn để tránh bị cuốn vào những biến động ngắn hạn.

Đầu tư chứng khoán nên có kế hoạch dài hạn

6. Một số thuật ngữ liên quan đến chứng khoán

ATC trong chứng khoán là gì?

ATC (At The Close) là lệnh giao dịch tại mức giá đóng cửa. Lệnh ATC cho phép nhà đầu tư mua hoặc bán cổ phiếu ở bất kỳ mức giá nào trong phiên giao dịch khớp với lệnh định kỳ đóng cửa. Ngoài ra, nhà đầu tư chỉ cần nhập số lượng cổ phiếu cần mua hoặc bán, không cần nhập giá.

FOMO là gì trong chứng khoán?

FOMO (Fear of Missing Out) là tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội, khiến nhà đầu tư mua hoặc bán cổ phiếu một cách cảm tính. Tâm lý này thường xuất hiện khi thị trường tăng hoặc giảm mạnh. Hành động theo FOMO có thể dẫn đến rủi ro lớn.

Margin trong chứng khoán là gì?

Margin là hình thức vay vốn từ công ty chứng khoán để đầu tư. Như vậy nhà đầu tư có thể mua được số lượng cổ phiếu nhiều hơn so với việc chỉ dùng đến vốn tự có. Tuy nhiên, margin làm tăng rủi ro khi giá cổ phiếu biến động.

VPS chứng khoán là gì?

VPS là một trong những công ty chứng khoán hàng đầu tại Việt Nam, cung cấp các dịch vụ giao dịch, tư vấn đầu tư và quản lý tài sản. VPS hỗ trợ nhà đầu tư qua nền tảng trực tuyến hiện đại.

Hy vọng qua bài viết của Đức Tín Group bạn đã có cái nhìn toàn diện về chứng khoán là gì. Đây là một công cụ tài chính quan trọng, vừa giúp các tổ chức huy động vốn, vừa mang lại cơ hội đầu tư sinh lời cho cá nhân. Tuy nhiên, đầu tư chứng khoán cũng đi kèm với nhiều rủi ro, đòi hỏi bạn cần hiểu rõ thị trường, nghiên cứu kỹ lưỡng và có kế hoạch rõ ràng.