Bonus là gì? 7 khoản bonus nhân viên thường được nhận

Bonus là khoản thưởng nhỏ, nhưng nó mang giá trị tinh thần lớn, không chỉ vì lợi ích tài chính mà còn vì sự công nhận và khuyến khích từ phía doanh nghiệp. Bài viết dưới đây, Đức Tín Group sẽ cùng bạn tìm hiểu ý nghĩa bonus là gì và những khoản bonus mà người lao động có thể nhận khi đi làm.

1. Bonus là gì?

Bonus được định nghĩa là một phần tiền người lao động được cho, thưởng khi họ làm việc tốt, xuất sắc trong công việc của mình. Khoản này không được ghi trong hợp đồng lương mà sẽ xuất hiện khi doanh nghiệp muốn khuyến khích và động viên người lao động có thành tích cao.

Ngoài lương và các khoản phụ cấp cố định, bonus cũng là yếu tố quan trọng mà người lao động thường cân nhắc khi chọn nơi làm việc. Chính vì thế, ngoài các quyền lợi được quy định trong hợp đồng lao động, bonus là một lợi ích bổ sung giúp tăng sức hấp dẫn cho công ty trong mắt ứng viên.

Hiểu bonus tiếng anh là gì giúp bạn phân biệt giữa lương và tiền thưởng

Hiểu bonus nghĩa tiếng anh là gì giúp bạn phân biệt giữa lương và tiền thưởng

2. Quy ước về khoản tiền bonus giữa người lao động và doanh nghiệp

Hiện nay, theo bộ luật Lao Động 2019, không có quy định cụ thể nào về vấn đề tiền thưởng giữa người lao động và doanh nghiệp, do đó, đây là một khoản tiền tự nguyên, công ty không bắt buộc phải chi trả cho người lao động.

Tuy nhiên, ngày càng nhiều doanh nghiệp đưa bonus vào chính sách công ty như một công cụ thu hút nhân tài và giữ chân nhân sự giỏi. Khoản tiền thưởng này có thể là động lực lớn giúp người lao động phấn đấu và gắn bó lâu dài với doanh nghiệp. Bonus không chỉ là phần thưởng về mặt tài chính mà còn là sự công nhận từ doanh nghiệp dành cho những đóng góp xuất sắc của nhân viên.

3. Một số loại bonus phổ biến hiện nay

Nắm được khái niệm bonus là gì bạn sẽ nhận ra rằng bonus không chỉ là một khoản thưởng mà nó còn được gọi tên dưới nhiều định dạng khác nhau. Dưới đây là một số loại bonus thường xuất hiện trong doanh nghiệp

Annual incentive bonus - Tiền thưởng thường niên

Khi tìm hiểu bonus là gì chắc chắn bạn sẽ biết đến món thưởng này, nó còn có tên gọi khác là lương tháng thứ 13. Khoản tiền này thường được chi trả vào dịp cuối năm, nó thường được dựa trên kết quả kinh doanh trong vòng 1 năm của doanh nghiệp.

Tiền thưởng thường niên của mỗi doanh nghiệp không giống nhau, nó phụ thuộc vào cách tính của mỗi đơn vị. Nhưng thông thường mức thưởng này thường được đánh giá dựa trên hiệu suất làm việc của người lao động.

Mục đích: Động viên nhân viên đạt được các mục tiêu cả về cá nhân lẫn tập thể.
Thời gian nhận: Thường niên vào dịp cuối năm
Yếu tố quyết định: Hiệu suất làm việc, doanh số đạt được, và tình hình tài chính của công ty.

Tiền thưởng thường niên còn được gọi là lương tháng thứ 13

Spot bonus - Tiền thưởng nóng

Tiền thưởng nóng là khoản thưởng không có định sẵn, cố định như khoản thưởng thường niên mà nó là khoản thường đột xuất cho nhân viên, đội nhóm đạt được thành tích vượt trội, nội bật hoặc vừa có đóng góp hoặc hoàn thành một nhiệm vụ đặc biệt trong thời gian ngắn. Khoản thưởng này thường mang tính bất ngờ và không có dự tính trước

Mục đích: Ghi nhận và khích lệ nhân viên ngay lập tức cho những nỗ lực vượt trội.
Thời gian nhận: Ngay sau khi nhân viên đạt thành tích nổi bật.
Yếu tố quyết định: Thành tích đột xuất, giải quyết vấn đề khó khăn hoặc đóng góp bất ngờ.

Xem thêm:

Signing bonus - Tiền thưởng sau khi nhận việc

Nếu bạn đang thắc mắc không biết signing bonus là gì, vì rất ít khi nghe đến. Câu trả lời cho bạn đây là khoản tiền thưởng dành cho nhân viên mới sau khi ký hợp đồng làm việc với công ty. Tuy nhiên, khoản thưởng này không phổ biến và thường chỉ dùng để đãi ngộ cho các vị trí cấp cao hoặc có chuyên môn sâu trong vị trí mà công ty đang cần tuyển.

Mục đích: Hấp dẫn và thu hút nhân viên có tiềm năng cao gia nhập công ty.
Thời gian nhận: Sau khi hoàn tất thủ tục nhận việc hoặc trong tháng đầu tiên làm việc.
Yếu tố quyết định: Vai trò, vị trí trong doanh nghiệp, thỏa thuận hợp đồng, và khả năng của ứng viên.

Tiền thưởng sau khi nhân việc là một khoản đặc biệt

Retention bonus - Tiền thưởng theo sự gắn bó

Retention bonus là khoản tiền thưởng mà công ty trả cho nhân viên để giữ họ ở lại công ty trong thời gian nhất định. Thông thường, khoản tiền này sẽ được thưởng cho những nhân sự cốt cán trong công ty hoặc những công thân đã có công giúp công ty vượt qua giai đoạn khó khăn hoặc có thay đổi lớn

Mục đích: Giữ chân nhân viên chủ chốt trong thời gian chuyển đổi hoặc khủng hoảng.
Thời gian nhận: Theo thỏa thuận, thường là sau khi nhân viên làm việc đủ thời gian quy định.
Yếu tố quyết định: Tính chất công việc, thời gian làm việc, và vai trò của nhân viên trong công ty.

Referral bonus - Tiền thưởng giới thiệu

Referral bonus là khoản thưởng dành cho nhân viên khi họ giới thiệu một ứng viên tiềm năng cho công ty và người đó được tuyển dụng thành công.

Mục đích: Khuyến khích nhân viên giới thiệu ứng viên chất lượng cho công ty.
Thời gian nhận: Sau khi ứng viên mới vượt qua giai đoạn thử việc hoặc theo thỏa thuận của công ty.
Yếu tố quyết định: Số lượng và chất lượng các ứng viên được giới thiệu, thời gian nhân viên mới gắn bó với công ty.

Longevity bonus - Thưởng theo thâm niên làm việc

Nêu bạn đang thắc mắc Longevity bonus là gì? Thì đây được coi là khoản thưởng dành cho những nhân sự đã có thởi gian gắn bó với doanh nghiệp trong thời gian dài. Khoản bonus này được coi như một khoản tri ân cho nhân sự vì những công hiến của họ cho doanh nghiệp.

Mục đích: Công nhận đóng góp của nhân sự sau thời gian dài cống hiến.
Thời gian nhận: Sau một số năm làm việc nhất định (5, 10, 20 năm).
Yếu tố quyết định: Thời gian làm việc của nhân viên và những đóng góp đáng kể.

Thưởng theo thâm niên là khoản tiền theo thời gian làm việc tại doanh nghiệp

Bonus shares - Thưởng cổ phiếu

Bonus shares là loại phần thưởng mà nhân viên nhận được dưới dạng cổ phiếu của công ty. Nó được coi là một khoản thưởng gián tiếp khi tiền thưởng sẽ được chuyển thành cổ phiếu của công ty. Điều này giúp nhân viên cảm thấy có trách nhiệm hơn với sự phát triển của công ty.

Mục đích: Công nhận và khuyến khích những nhân sự có đóng góp lâu dài cho doanh nghiệp
Thời gian nhận: Sau một số năm làm việc nhất định hoặc dựa trên kết quả kinh doanh.

4. Phân biệt sự khác nhau giữa commission và bonus

Về cơ bản, commission là khoản tiền được trả dựa theo doanh thu bán hàng mà nhân viên đạt được. Còn bonus được hiểu là khoản tiền thưởng cho thành tích công việc hoặc tình hình kinh doanh, áp dụng cho mọi vị trí trong doanh nghiệp. Để giúp bạn hiểu rõ hơn sự khác nhau giữa commission và bonus là gì, dưới đây là bảng so sánh chi tiết:

Bảng so sánh sự khác nhau giữa Commission và Bonus

Tiêu chí	Commission	Bonus
Định nghĩa	Commission là khoản tiền trả cho nhân viên dựa trên tỷ lệ phần trăm doanh số hoặc hiệu suất bán hàng mà họ đạt được.	Bonus là khoản tiền thưởng ngoài lương cơ bản, thường được trao dựa trên kết quả làm việc, cống hiến hoặc tình hình kinh doanh của công ty.
Cách tính	Tính dựa trên % của doành số bán hàng và hiệu suất công việc	Thường được trả cố định hoặc dựa trên hiệu suất làm việc, nhưng không phải theo doanh số.
Tính chất	Thường xuyên có thể hàng tháng và phụ thuộc vào khả năng làm việc ủa người lao động	Thỉnh thoảng, thường được trả hàng năm hoặc vào dịp đặc biệt như cuối năm hoặc khi có thành tích xuất sắc.
Đối tượng áp dụng	Chủ yếu xuất hiện trong cách tính lương của NVKD, bán hàng,...	Áp dụng cho mọi vị trí trong công ty, không phân biệt phòng ban hoặc vai trò.
Thời gian nhận	Nhận hàng tháng, theo kỳ thanh toán hoặc sau khi hợp đồng bán hàng được thực hiện.	Thường nhận vào cuối năm, sau khi kết thúc dự án, hoặc sau khi đạt được các mục tiêu cụ thể.
Ảnh hưởng đến thu nhập	Chiếm phần lớn thu nhập đối với những người làm công việc bán hàng.	Là khoản kèm thêm không phải là thu nhập chính
Sự đảm bảo	Không đảm bảo, phụ thuộc vào kết quả doanh số, nếu không đạt doanh số có thể không có commission.	Có khả năng được trả một cách thường xuyên hơn, phụ thuộc vào chính sách thưởng của công ty.

Hiểu sự khác nhau giữa Commission và Bonus giúp bạn tránh những nhầm lần không đáng có

5. Tổng kết: Doanh nghiệp có nên bonus cho nhân sự không?

Nếu bạn đang là một người lãnh đạo và đang tìm kiếm cách để phát triển doanh nghiệp ngày càng lớn mạnh thì việc bổ sung thêm các chính sách bonus vào trong quy định công ty là điều nên làm. Mặc dù theo pháp luật, đây không phải là điều kiện bắt buộc, nhưng có thêm khoản thường cho nhân sự khi họ có kết quả lao động tốt sẽ mang lại nhiều lợi ích cho công ty như:

Tạo động lực làm việc: Hiểu bản chất bonus là gì bạn sẽ thấy đây là công cụ hữu hiệu để doanh nghiệp khuyến khích tinh thần làm việc của nhân sự, nâng cao hiệu suất và chất lượng công việc. Khi biết rằng nỗ lực của mình được ghi nhận bằng một khoản thưởng, nhân viên sẽ có thêm động lực để phấn đấu.
Giữ chân nhân tài: Đây là một trong nhưng điều kiện để NLD đánh giá sự quan tâm của doanh nghiệp đối với mình. Nếu công ty có những khoản thưởng hợp lý thì đầy sẽ là lí do để nhân sự ở lại công ty để cống hiến.
Tăng sức cạnh tranh khi tuyển dụng: Khi doanh nghiệp có chính sách bonus rõ ràng và minh bạch, đây sẽ là lợi thế lớn khi cạnh tranh thu hút nhân tài đến làm việc.
Cải thiện văn hóa doanh nghiệp: Tiền thưởng sẽ hình thành một văn hóa, môi trường làm việc tích cực, nơi nhân viên cảm thấy mọi nỗ lực của bản thân đều được công nhân.

Trên đây là những thông tin chi tiết giúp bạn giải đáp cho câu hỏi “Bonus là gì?”. Tiền thưởng là một chính sách có lợi cho cả doanh nghiệp lẫn người lao động. Chính vì thế, doanh nghiệp cần cân nhắc việc áp dụng chế độ thưởng vào trong các chính sách của mình để duy trì và thúc đầy phát triển.